Studieschuld en de aflosvrije periode van 5 jaar: is uitstellen een goed idee?

Een studieschuld bij DUO, wie heeft die tegenwoordig niet? Recent kwam ik er achter dat het mogelijk is om het afbetalen van je studieschuld 5 jaar langer uit te stellen. Meteen vroeg ik me af, is dat slim? Een schuld is schuld, toch? Je kent misschien het gezegde; van uitstel komt afstel. Meestal is uitstellen geen goed idee. Is dat met het uitstellen van het aflossen van je studieschuld ook het geval?

De aflosvrije periode, hoe werkt het?

Gedurende de eerste twee jaar na afstuderen hoef je nog geen studieschuld af te lossen. Deze fase wordt de aanloopfase genoemd. Nadat de aanloopfase is afgelopen begin je in principe met het afbetalen van de schuld. Het maandelijkse bedrag wordt berekend door DUO.

Nu is er de mogelijkheid om het aflossen van je studieschuld nog eens maximaal vijf jaar uit te stellen. Dit is voor iedereen met een studieschuld mogelijk en je hebt hier geen specifieke reden voor nodig. Je kunt het uitstel één lange periode doen, of dit verspreiden over verschillende kortere periodes. Eventuele rente die je betaalt op je schuld loopt door. De maximale aflossingstijd van je schuld (oude stelsel 15 jaar, nieuwe stelsel 35 jaar) wordt hierdoor niet verkort. Lees deze voorwaarden ook hier terug op DUO.

Voor de duidelijkheid: in dit artikel bedoel ik met het uitstellen van de aflossing van je studieschuld dat je het bedrag dat je zou moeten aflossen slim gebruikt door bijvoorbeeld te sparen of beleggen. Dit bedrag gebruik je uiteindelijk om mee af te lossen. Niet om wat anders mee te doen. Het blijft hoe dan ook een schuld die je moet afbetalen. In dit artikel gebruik ik de gemiddelde studieschuld (2021) van €20.000 als voorbeeld.

Studieschuld en hypotheek

Stel, je bent over een paar jaar van plan een huis te kopen. Is het dan niet beter geen studieschuld te hebben? Zeker, maar het is goed om te weten dat er wordt gekeken naar de studieschuld op het moment van de hypotheekaanvraag. Je kunt dus vlak voor de aanvraag de schuld aflossen. Houd dan wel rekening met de verwerkingstijd van DUO.

Daarnaast gaat de hypotheekverstrekker uit van de originele schuld, mits je een extra aflossing doet. Dit betekent dat als je een deel al hebt afgelost volgens het maandelijkse aflosschema van DUO, de hypotheekverstrekker nog steeds uit gaat van de oorspronkelijke schuld. Heb jij een deel van je studieschuld extra afgelost, dan gaat de hypotheekverstrekker wel uit van het lagere bedrag. Dit gaat om een extra aflossing, niet om je maandelijkse aflossing.

Goed om te weten is dat je de uitstelperiode kunt wijzigen en dat je gewoon een extra aflossing kunt doen op je schuld of altijd volledig kunt aflossen.

Wat te doen met het geld?

Met het uitstellen bedoel ik dat je het geld op een andere manier gebruikt om uiteindelijk je schuld mee af te lossen. Stel, je zou €150 per maand aan DUO moeten aflossen, maar dit heb je besloten uit te stellen. Dan kun je iets anders met dit bedrag gaan doen. Je kunt dit geld op een spaarrekening zetten. Helaas krijg je tegenwoordig geen rente. Andere mogelijkheden zijn bijvoorbeeld spaardeposito’s of een Klimspaarrekening. Deze rente is momenteel laag.

Een andere optie is beleggen. Je kunt het bedrag beleggen in bijvoorbeeld ETF’s of in een mix van verschillende producten. Door gespreid te beleggen verlaag je het risico. Historisch gezien is er op het beleggen in ETF’s een rendement van circa 7% per jaar. Het lijkt mij onverstandig om dit bedrag risicovol te gaan beleggen, omdat je de schuld uiteindelijk wel moet afbetalen. Lees mijn tips dit artikel hoe je gespreid kunt beleggen.

Voordelen van het uitstellen:
– Inflatie
Inflatie betekent een stijging van het algemene prijspeil. Producten worden duurder, en je hebt meer geld nodig om iets te kunnen kopen. Geld wordt dus minder waard. In het geval van je studieschuld houdt dit in dat de €20.000 studieschuld over 5 jaar minder waard is. De stijging is gemiddeld een paar percentage per jaar ten opzichte van het vorige jaar.

Stel er is volgend jaar inflatie van 2% ten opzichte van dit jaar. Dan is de schuld van € 20.000 eigenlijk nog € 19.600 waard. Natuurlijk moet je gewoon de hele €20.000 aflossen, maar in theorie betaal je er minder geld voor. Bij dit argument is nog wel een sidenote: inflatie houdt ook in dat producten duurder worden, waardoor je waarschijnlijk ook meer moet besteden aan je boodschappen en andere producten.
– Rendement verhogen
Door het bedrag te investeren in plaats van aflossen kun je meer rendement behalen.
– Het maakt niet uit voor je hypotheek aanvraag
Vaak wordt gedacht dat het uitstellen nadelig is voor je hypotheek. In feite heeft een extra aflossing meer voordeel op je maximale hypotheek dan maandelijks aflossen.

Nadelen van het uitstellen:
– Mentale aspect
Het hebben van een schuld heeft een mentale impact. Ik had zelf ook het gevoel; ik wil zo snel mogelijk van de schuld af. Het hebben van een schuld wordt vaak toch gezien als slecht. Aflossen en dan ben ik er van af. Als het idee van uitstellen je tegen staat, kan ik me dat voorstellen.
– Eventuele rente
Het kan zijn dat er rente op de studieschuld betaald moet worden. Momenteel betaal ik 0% rente. In je aflosplan op DUO kun je zien hoeveel de rente is en wanneer deze afloopt. Mijn rente loopt af in 2023. In theorie kan dan de rente verhoogd worden, maar eerlijk gezegd verwacht ik niet dat dit een wereldbedrag zal zijn.
–  Risico
Bij beleggen loop je altijd risico en het eindbedrag is onzeker.
– Van uitstel komt afstel?
Als je verleid wordt niet af te lossen en vervolgens lekker gaat spenden is regulier aflossen misschien geen slecht idee.

Wat doe ik?

Sinds het recent ontdekken van de aflosvrij periode heb ik het afbetalen van mijn studieschuld uitgesteld. Momenteel heb ik nog € 2.700 studieschuld. Ik beleg maandelijks heel gespreid. Dit heeft mijn voorkeur boven aflossen omdat ik simpelweg meer rendement heb dan bij aflossen van mijn studieschuld. Momenteel zou ik mijn investeringen kunnen verkopen en de resterende schuld aflossen, maar dit vind ik zonde.

Naar mijn mening is het uitstellen van het aflossen van je studieschuld een goede zet, mits je goed met je geld kunt omgaan. Mocht je het lastig of spannend vinden het geld daadwerkelijk te investeren, blijft gewoon aflossen een goede optie. Je kunt het jezelf ook makkelijk maken door een incasso in te stellen naar een beleggersrekening of fonds dat gespreid belegt. Tot slot: besluit je te gaan beleggen doe dit altijd gespreid, want de studieschuld blijft een schuld die afgelost moet worden.

Meer lezen?
Studieschuld versneld aflossen, sparen of beleggen? + Mijn keuze
Studieschuld en hypotheek: hoe zit dat?
Emoties en beleggen: met deze tips beleg jij zonder stress

Disclaimer: ik ben (nog :)) geen financieel adviseur. Dit artikel is gebaseerd op mijn persoonlijke mening en ervaring. Beleggen brengt risico’s met zich mee, je kunt je inleg kwijtraken.